Een nieuw Chinees verhaal.  

Op 13 december herdenkt men in China de Nanjing Massacre, het bloedbad van Nanjing. Het gaat om de massamoorden en massa verkrachtingen die plaatsvonden in Nanjing, de stad die toen nog Nanking heette en de hoofdstad was van de Republiek China. Het gebeurde tijdens de tweede Japans-Chinese oorlog.

Bloedbad

Op 13 december 1937 trok het Japanse leger Nanjing binnen en zes weken later had het Japanse Keizerlijke Leger tientallen duizenden Chinese burgers gedood. De schattingen lopen uiteen van 40.000 tot 300.000. Nog eens vele duizenden vrouwen en meisjes werden verkracht. Seksueel geweld als oorlogsinstrument, om de vijand te breken, samenlevingen te ontwrichten en - door het zwanger maken vrouwen - etnisch te zuiveren.

Wie het gedenkmuseum in Nanjing bezoekt, komt er aangedaan uit. Er is geen enkele poging ondernomen om de onvoorstelbare verschrikkingen van dit bloedbad ook maar enigszins ‘salonfähig' (bezoeker-vriendelijk) te maken voor de bezoeker. En er wordt vol ingezet op de duidelijke boodschap: Japanners (“de gele duivels”) zijn ongekend wrede mensen.

Dit jaar is het tachtig jaar geleden dat “de gele duivels” Nanjing binnen trokken. President Xi Jinping was in hoogst eigen persoon aanwezig om een toespraak te houden.

Nieuwe agenda

Begrijpelijk. Hij heeft er belang bij dit bloedbad te duiden. Niet alleen om opnieuw de Chinese aversie tegen Japanners levend te houden, maar ik denk ook vanwege een andere agenda. Wie goed luistert en kijkt naar president Xi Jinping, hoort en ziet dat hij bezig is met het legitimeren van China, als leidend land in de regio en in de wereld.

Daarbij wordt hij natuurlijk zeer geholpen door zijn Noord- Amerikaanse ambtsgenoot Trump, die met zijn beleid gestoeld op het principe “America First” duidelijk maakt minder belang te hechten aan welke andere regio dan ook. China had altijd al grote moeite met de Noord-Amerikaanse aanwezigheid in Zuid-Oost Azië en ziet nu zijn kans schoon. Want ook al zijn er nog steeds duizenden Noord- Amerikaanse troepen gelegerd in Japan en elders in de regio, van enige oprechte betrokkenheid of interesse van de Noord-Amerikaanse president voor wat er hier gebeurt, getuigen zij tweets in ieder geval niet. Dit tot zorg van Zuid-Korea en natuurlijk van Japan. Deze landen, en voor het aantreden van President Duterte ook de Fillipijnen, rekenden op de steun van de VS tegenover een steeds expansiever China dat eilandengroepen en viswateren claimt waarop het volgens deze landen absoluut geen vanzelfsprekend recht heeft.

Nieuw verhaal

Het is interessant om te zien dat president Xi Jinping bij het legitimeren van zijn land als leidende natie, geen grof geweld gebruikt, maar simpelweg komt met een nieuw verhaal. Een verhaal waarin China als dappere en vooral morele strijder wordt neergezet. China was in de tijd van het bloedbad van Nanjing een agrarisch land, dat zich, ondanks een zwak leger, op edelmoedige wijze verzette tegen de brute vijand Japan.

Wie goed oplet, ziet dat de president van China in zijn internationale optreden, steeds vaker dit verhaal van moed en moraliteit gebruikt. In een wereld die zich meer en meer afwendt van het liberalisme en waarin de kwetsbare kanten van democratie steeds meer zichtbaar worden, maakt het nieuwe Chinese verhaal indruk. We zien dat bijvoorbeeld als het gaat om het klimaatakkoord van Parijs en meer in het algemeen het nakomen van internationale afspraken en verdragen. China toont moraliteit en moed, en legitimeert daarmee haar streven een meer leidende rol te spelen, in ieder geval in deze regio en wellicht ook op het wereldtoneel.

Hoe dit verhaal van moed en moraliteit zich in nationaal beleid binnen China vertaald…? Dat is vooralsnog de grote vraag. 

print this article   |   share this article on:

More articles from Kathleen Ferrier

’Ze is nooit moe’ Dubbelinterview FD (24 June 2021) Artikel van Astrid Theunissen in het FD op 24 november 2020: Gesprek met Kathleen Ferrier en haar zoon Ezra Ferrier de BoerContentspecialist Ezra Ferrier de Boer (29) is de jongste zoon van mensenrechtenvoorvechter Kathleen Ferrier (63), voormalig CD...  |  read blog »

China ruimt haar achtertuin op, terwijl de wereld in de ban is van Covid-19 (19 April 2020) China ruimt haar achtertuin op, terwijl de wereld in de ban is van de Covid-19.   Zaterdag 18 April was een gitzwarte dag voor Hongkong. 14 vooraanstaande pro-democratie leiders werden gearresteerd  12 mannen en 2 vrouwen. Onder hen journ...  |  read blog »

Preek van de Leek (27 March 2020) Geschreven in een ander tijdperk. Maar nogal wat mensen vragen mij nu de tekst op te sturen, omdat ze hem nogeens willen lezen. Hierbij dan de Preek van de Leek, zoals gehouden in Doesburg, 2 februari 2020.      Zusters en Broeder...  |  read blog »

Kathleen Ferrier nieuwe voorzitter UNESCO-Commissie (20 August 2019) Kathleen Ferrier nieuwe voorzitter UNESCO-Commissie Nieuwsbericht | 20-08-2019 | 16:00 Den Haag, 15 augustus 2019 – Op voordracht van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is Kathleen Ferrier (1957) voor een periode van vier jaar...  |  read blog »

Hongkong vergt gezamenlijke China Strategie (14 August 2019) Hongkong vergt gezamenlijke China-strategie democatische wereld     De grimmige situatie in Hongkong vraagt om een gezamenlijke China-strategie van de democratische wereld; eerst op korte, maar ook op langere termijn. Dit raakt ook de NA...  |  read blog »