Inmiddels wonen we alweer een maand in Hong Kong. Er zijn mensen die zich afvragen of je  zomaar kunt verhuizen als je een wachtgeldregeling hebt. Laat ik duidelijk zijn: voor mij gelden precies dezelfde regels als voor mijn voormalige collega's.  Net als zij ontvang ik  wachtgeld, waarover ik uiteraard in Nederland belasting betaal. Daarnaast hebben we allemaal, ongeacht de plek waar we wonen, een sollicitatieplicht. Dankzij de internationale contacten van mijn coach in Nederland heb ik sinds april contact met een coach hier in Hong Kong die mij naar werk begeleidt. Ik heb al verschillende afspraken met haar gehad en met diverse organisaties. Het is dus zeker niet de bedoeling - en al helemaal niet mijn wens - lang gebruik te maken van de wachtgeldregeling.

Omdat het bij het verwerken van alle nieuwe indrukken zaak is  geest en lichaam fit te houden ben ik, zoals ik in mijn vorige blogje schreef, lid geworden van een sportschool hier in de buurt. Ik loop in een kleine 15 minuten van ons huis naar de school. Daarvan loop ik vijf minuten buiten, d.w.z. over een van de vele overdekte loopbruggen, die onderdeel uitmaken van de uitstekende mobiliteitsvoorzieningen hier in Hong Kong. Daarna  loop ik meer dan tien minuten dwars door het winkelcentrum van Sha Tin, de plek, waar, over twee verdiepingen verdeeld, sportschool  Physical gevestigd is.

Het lid worden was een eerste ervaring met het Chinese zakendoen. Wilde ik aanvankelijk eerst alleen kijken (typisch Nederlandse mentaliteit, toch: kijken en niet kopen), met een dergelijke houding maakt men hier korte metten. Je wordt gewoon overrompeld. Binnen een uur indringend contact met vier marketingexperts van Physical stond ik snakkend naar adem buiten en had ik een abonnement voor 25 maanden op zak. Maar spijt heb ik er niet van.

Sportscholen, zo is mijn ervaring, zijn uitstekende plekken om in te burgeren. Dat gold voor de YMCA in Santiago de Chile, Académia Flipper in São Paulo en Theo Meyer in Leusden.  Het je gemeenschappelijk onderwerpen aan groepslessen of de martelapparatuur waar veel van die fitness-apparaten mij nog steeds aan doen denken, geeft een band die het leggen van contacten makkelijk maakt. En de bad- en kleedruimte nadien (doen we het allemaal, waar ook ter wereld,  niet voor die heerlijke douche ná de sport?) is bovendien een plek waar je al luisterend - en in mijn huidige situatie als analfabeet vooral goed kijkend - ontdekt hoe het zit met zeden en gewoonten.

Grip krijgen op de samenleving waar  je een aantal jaar te gast bent en je die eigen proberen te maken, is in Hong Kong, maar breder in China, geen eenvoudige zaak. Niet voor niets heb ik al vaak horen zeggen dat alles wat er over China gezegd wordt, waar is.  Er zijn inderdaad zoveel realiteiten en zoveel manieren waarop je ergens naar kunt kijken.

Neem nou de positie van vrouwen.

Mao Zedong heeft er in zijn tijd veel gedaan om de gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen te bewerkstelligen. Zijn woorden: “Vrouwen houden de helft van de hemel omhoog” (women hold up half the sky), worden graag geciteerd. En ze kwamen van ver, die vrouwen.  In het confucianisme, dat –zo is  mijn indruk- nog steeds een stempel drukt op het mens- en wereldbeeld hier, was de vrouw zeer ondergeschikt aan de man. Wie de boeken van Pearl Buck gelezen heeft (“The Good Earth” ligt hier in veel Engelstalige boekenwinkels) weet wat ik bedoel. Met name op het platteland is er een geweldige emancipatie van vrouwen geweest. Daar kon, makkelijker dan in de steden, gerealiseerd worden wat Mao wilde: de vrouw, volledig gelijkwaardig aan de man, laten deelnemen aan het arbeidsproces. Zoals gezegd: dat heeft zijn sporen nagelaten. Maar hoe diep dat zit? Ik ben er nog niet achter. Ook hier zijn vele kanten te ontdekken.

Want niet voor niets heeft China het hoogste percentage vrouwelijke miljardairs. Op economisch vlak, als ondernemers en in het bedrijfsleven, doen Chinese vrouwen het zichtbaar goed. Op politiek niveau zie je ze echter niet of nauwelijks. Maar of dat betekent dat ze geen politieke invloed hebben, valt te betwijfelen. Peng Liyan, “China's first lady” de vrouw van de huidige president Xi Jinping, een voormalig zangeres en artiest, wordt geroemd als style icoon, maar schijnt daarnaast ook behoorlijk wat invloed te hebben op de politieke keuzes van haar man. Wie sowieso zichtbaar een grote invloed op de politieke carrière van haar man gehad heeft is Gu Kailai, de vrouw van Bo Xilai.

Het proces tegen Bo vond plaats toen we net hier gearriveerd waren. Bo Xilai is een “princeling”  zoon van één van de grondleggers van de Communistische Partij China, een vooraanstaand partijlid,  kroonprins zelfs. Niets is daar meer van over nu hij aangeklaagd is wegens corruptie en verduistering van geld. Het volgen van het proces – waarbij ik van de ene verbazing in de andere viel, het is een verhaal van moord en doodslag, haat, liefde, overspel, corruptie en geweld waarbij zelf de beste Braziliaanse ‘novela' (soap) verbleekt - maakte eens te meer de complexiteit van de realiteit hier duidelijk.  Want is dit proces het harde bewijs dat het de autoriteiten in dit land menens is met de aanpak van corruptie? Of was het één grote show, waarin de live blog, informatie o.a. voor de buitenlandse pers maar ook het onverwacht krachtige en erudiete optreden van Bo volstrekt van bovenaf geregisseerd werd?

Ik weet het niet. De uitspraak wordt binnenkort verwacht.   

De vrouw van Bo, Gu, zit al langer vast. Bewezen is namelijk dat zij de Britse zakenman, Neil Heywood die de financiële belangen van familie Bo bewaakte, vergiftigd heeft.  Ze kreeg levenslang, nadat eerder de doodstraf tegen haar geëist was. De moord op Heywood  is maar één van de vele eigenzinnige daden van Gu, die onverschrokken haar eigen keuzes maakte. Er zal ongetwijfeld een roman over haar leven komen, die ongetwijfeld verfilmd zal worden,  want wat ik over haar gelezen heb, kan niemand bij elkaar verzinnen.

Wat mij dan boeit is de vraag wat haar gedrag en optreden, aan de ene kant eigenzinnig, aan de andere kant gaf ze wel haar bloeiende advocatenpraktijk op om Bo in zijn politiek carrière te steunen, nu zegt over gendergelijkheid in China. Wat mij bij de zoektocht naar dat antwoord opviel, is een column in South China Morning Post. Daarin concludeert Chang Ping, commentator op politiek, maatschappij en cultuur dat, als je als vrouw behept bent met ambitie, zoals Gu, je ook niet met een invloedrijk man als Bo moet trouwen. Kiezen voor zo'n man betekent het inperken van je eigen ambities. Punt uit.

Hadden Bo en Gu nou maar beter naar Bill en Hillary gekeken… Maar de VS als voorbeeld nemen is hier natuurlijk volstrekt uit den boze!

print this article   |   share this article on:

More articles from Kathleen Ferrier

’Ze is nooit moe’ Dubbelinterview FD (24 June 2021) Artikel van Astrid Theunissen in het FD op 24 november 2020: Gesprek met Kathleen Ferrier en haar zoon Ezra Ferrier de BoerContentspecialist Ezra Ferrier de Boer (29) is de jongste zoon van mensenrechtenvoorvechter Kathleen Ferrier (63), voormalig CD...  |  read blog »

China ruimt haar achtertuin op, terwijl de wereld in de ban is van Covid-19 (19 April 2020) China ruimt haar achtertuin op, terwijl de wereld in de ban is van de Covid-19.   Zaterdag 18 April was een gitzwarte dag voor Hongkong. 14 vooraanstaande pro-democratie leiders werden gearresteerd  12 mannen en 2 vrouwen. Onder hen journ...  |  read blog »

Preek van de Leek (27 March 2020) Geschreven in een ander tijdperk. Maar nogal wat mensen vragen mij nu de tekst op te sturen, omdat ze hem nogeens willen lezen. Hierbij dan de Preek van de Leek, zoals gehouden in Doesburg, 2 februari 2020.      Zusters en Broeder...  |  read blog »

Kathleen Ferrier nieuwe voorzitter UNESCO-Commissie (20 August 2019) Kathleen Ferrier nieuwe voorzitter UNESCO-Commissie Nieuwsbericht | 20-08-2019 | 16:00 Den Haag, 15 augustus 2019 – Op voordracht van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is Kathleen Ferrier (1957) voor een periode van vier jaar...  |  read blog »

Hongkong vergt gezamenlijke China Strategie (14 August 2019) Hongkong vergt gezamenlijke China-strategie democatische wereld     De grimmige situatie in Hongkong vraagt om een gezamenlijke China-strategie van de democratische wereld; eerst op korte, maar ook op langere termijn. Dit raakt ook de NA...  |  read blog »